Borelioza u dzieci

Borelioza w pigułce, czyli czym jest krętkowica kleszczowa?

Nazwę tej choroby z pewnością kojarzą wszyscy. Niejednokrotnie przestrzegano przed nią w dzieciństwie, sprawdzano całe ciało po powrocie z leśnego spaceru. Borelioza jest bowiem jedną z poważniejszych chorób, którą mogą wywołać małe i niepozorne stworzenia – kleszcze. Inaczej zwana krętkowicą kleszczową, borelioza jest następstwem ukąszenia przez kleszcza.

Kleszcze atakują różne części ludzkiego ciała. U dorosłych najczęściej występują na kończynach dolnych – dużo gorzej wygląda sytuacja w przypadku dzieci, które ze względu na niewielką powierzchnię ciała mogą nosić kleszcza na szyi, karku, za uszami czy nawet w pachwinach. I chociaż jej efekty nie zawsze są rozległe i bardzo poważne, to w wielu przypadkach może wywoływać na przykład porażenie i paraliż twarzy lub zapalenie stawów. Borelioza jest więc chorobą, której nie należy lekceważyć, działać jak najszybciej i wiedzieć o niej tak dużo, jak tylko możliwe.

Objawy boreliozy – na co zwrócić uwagę?

W przypadku boreliozy sytuacja jest na tyle skomplikowana, że jej objawy nie zawsze są takie same. Czasami pojawiają się szybciej, bywają momenty, że ten proces jest znacznie wolniejszy. Dodatkowo, kleszcze są niewielkimi stworzeniami i choć powinno się regularnie obserwować ciało po powrocie z lasów czy łąk, istnieje ryzyko przeoczenia – szczególnie w przypadku dzieci, gdy kleszcz znajduje się w pachwinach, na głowie bądź pod pachami. Są jednak charakterystyczne skutki ukąszenia kleszcza, które zawsze powinny sygnalizować początki choroby:

• rumień lub wysypka – występuje w mniej niż 30% przypadków,
• bóle mięśniowe i stawowe,
• bóle głowy – jeden z najczęstszych objawów u dzieci,
• wysoka gorączka,
• obwodowe porażenie nerwu twarzy,
• bóle klatki piersiowej – występują u około 70% zakażonych dzieci,
• zmęczenie – charakterystyczna cecha, która nie ustępuje nawet po wypoczynku.

O ile starsze dzieci potrafią skarżyć się na swoje dolegliwości, tak problem pojawia się w przypadku niemowląt i dzieci, które jeszcze nie potrafią mówić. U takich maluchów również jednak występują ukąszenia przez kleszcze. Jak rozpoznać boreliozę u tak małego dziecka? Przede wszystkim sztywność karku i porażenie twarzy. Częstym skutkiem jest także napięte ciemiączko. Warto również zwrócić uwagę, czy na ciele dziecka nie pojawiają się zmiany skórne w postaci zaczerwienionych okręgów.

Skutki nieleczonej boreliozy u dzieci

Borelioza jest niezwykle poważną chorobą, choć w rzeczywistości wywoływaną przez niewielkie stworzenia. Nawet jeśli od początku jej objawy nie są widoczne, ani niepokojące – po kilku dniach, bądź nawet tygodniach mogą całkowicie zmienić chorą osobę. Dzieci przez boreliozę często tracą swoje dzieciństwo, a i w późniejszych latach borykają się z jej następstwami. Borelioza powoduje bowiem szereg negatywnych zmian w obrębie neurologicznym: problemy z równowagą, fobie i obsesje, depresja czy problemy z pamięcią to tylko część z możliwych skutków. 

Postępowanie z kleszczem u przedszkolaka

Mimo że o boreliozie mówi się coraz częściej i głośniej, to wciąż w przedszkolach i szkołach brakuje wykwalifikowanych osób w tym temacie. Jest to problematyczne, bowiem podczas zabaw na świeżym powietrzu bądź grupowych spacerach ukąszenie kleszcza jest naprawdę bardzo możliwe. Warto jest mieć więc na uwadze ten fakt i w przypadku zauważenia kleszcza bądź jakichkolwiek symptomów charakterystycznych dla boreliozy zacząć działać. W tym przypadku czas jest najważniejszy i każda minuta zwłoki może negatywnie wpłynąć na zdrowie dziecka. Nawet aż 80% zarażonych dzieci boryka się z limfocytomą, a znacznie poważniejszym skutkiem jest negatywny wpływ na wciąż rozwijający się układ nerwowy.

Borelioza to choroba, która potrafi wywoływać i prawie zawsze wywołuje szereg negatywnych skutków, wpływających na ludzki organizm. Zakażenie bakterią Borrelli może dotknąć każdego niezależnie od wieku, ale statystycznie największą częścią tego społeczeństwa są dzieci. Borelioza atakuje przede wszystkim układ nerwowy młodych osób, co może być tragiczne w skutkach, a często lekceważy się jej objawy bądź ciężko jest je rozpoznać. Czym jest ta choroba i jak postępować w przypadku jej podejrzenia?

Borelioza w pigułce, czyli czym jest krętkowica kleszczowa?

Nazwę tej choroby z pewnością kojarzą wszyscy. Niejednokrotnie przestrzegano przed nią w dzieciństwie, sprawdzano całe ciało po powrocie z leśnego spaceru. Borelioza jest bowiem jedną z poważniejszych chorób, którą mogą wywołać małe i niepozorne stworzenia – kleszcze. Inaczej zwana krętkowicą kleszczową, borelioza jest następstwem ukąszenia przez kleszcza.

Kleszcze atakują różne części ludzkiego ciała. U dorosłych najczęściej występują na kończynach dolnych – dużo gorzej wygląda sytuacja w przypadku dzieci, które ze względu na niewielką powierzchnię ciała mogą nosić kleszcza na szyi, karku, za uszami czy nawet w pachwinach. I chociaż jej efekty nie zawsze są rozległe i bardzo poważne, w przypadku rozwinięcia się neuroboreliozy, w 55% przypadków może wywoływać porażenie i paraliż twarzy, a aż w 27% przejawia się jako zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Borelioza jest więc chorobą, której nie należy lekceważyć, działać jak najszybciej i wiedzieć o niej tak dużo, jak tylko możliwe.

Objawy boreliozy – na co zwrócić uwagę?

W przypadku boreliozy sytuacja jest na tyle skomplikowana, że jej objawy nie zawsze są takie same. Czasami pojawiają się szybciej, bywają momenty, że ten proces jest znacznie wolniejszy. Dodatkowo, kleszcze są niewielkimi stworzeniami i choć powinno się regularnie obserwować ciało po powrocie z lasów czy łąk, istnieje ryzyko przeoczenia – szczególnie w przypadku dzieci, gdy kleszcz znajduje się w pachwinach, na głowie bądź pod pachami. Są jednak charakterystyczne skutki ukąszenia kleszcza, które zawsze powinny sygnalizować początki choroby:

• rumień lub wysypka – występuje w mniej niż 30% przypadków,
• bóle mięśniowe i stawowe,
• bóle głowy – jeden z najczęstszych objawów u dzieci,
• wysoka gorączka,
• obwodowe porażenie nerwu twarzy,
• bóle klatki piersiowej – występują u około 70% zakażonych dzieci,
• zmęczenie – charakterystyczna cecha, która nie ustępuje nawet po wypoczynku.

O ile starsze dzieci potrafią skarżyć się na swoje dolegliwości, tak problem pojawia się w przypadku niemowląt i dzieci, które jeszcze nie potrafią mówić. U takich maluchów również jednak występują ukąszenia przez kleszcze. Jak rozpoznać boreliozę u tak małego dziecka? Przede wszystkim sztywność karku i porażenie twarzy. Częstym skutkiem jest także napięte ciemiączko. Warto również zwrócić uwagę, czy na ciele dziecka nie pojawiają się zmiany skórne w postaci zaczerwienionych okręgów.

Skutki nieleczonej boreliozy u dzieci

Borelioza jest niezwykle poważną chorobą, choć w rzeczywistości wywoływaną przez niewielkie stworzenia. Nawet jeśli od początku jej objawy nie są widoczne, ani niepokojące – po kilku dniach, bądź nawet tygodniach mogą całkowicie zmienić chorą osobę. Dzieci przez boreliozę często tracą swoje dzieciństwo, a i w późniejszych latach borykają się z jej następstwami. Borelioza powoduje bowiem szereg negatywnych zmian w obrębie neurologicznym: problemy z równowagą, fobie i obsesje, depresja czy problemy z pamięcią to tylko część z możliwych skutków. 

Postępowanie z kleszczem u przedszkolaka

Mimo że o boreliozie mówi się coraz częściej i głośniej, to wciąż w przedszkolach i szkołach brakuje wykwalifikowanych osób w tym temacie. Jest to problematyczne, bowiem podczas zabaw na świeżym powietrzu bądź grupowych spacerach ukąszenie kleszcza jest naprawdę bardzo możliwe. Warto jest mieć więc na uwadze ten fakt i w przypadku zauważenia kleszcza bądź jakichkolwiek symptomów charakterystycznych dla boreliozy zacząć działać. W tym przypadku czas jest najważniejszy i każda minuta zwłoki może negatywnie wpłynąć na zdrowie dziecka. Przez ukąszenia aż 80% dzieci boryka się z limfocytomą, a znacznie poważniejszym skutkiem jest negatywny wpływ na wciąż rozwijający się układ nerwowy.

Źródła: U. Fisher, B. Siegmund, „Borelioza. Poradnik dla pacjentów”.